علوم اجتماعی
معصومه نجفی؛ سودابه عضدالملکی؛ اشرف السادات حسینی میر صفی
چکیده
هدف: با توجه به اهمیت سواد اطلاعاتی در عصر حاضر و لزوم گنجاندن آن در برنامه‌درسی دانش‌آموزان، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگو و اعتبارسنجی سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه انجام شد.روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان رشته‌های برنامه‌درسی ...
بیشتر
هدف: با توجه به اهمیت سواد اطلاعاتی در عصر حاضر و لزوم گنجاندن آن در برنامه‌درسی دانش‌آموزان، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگو و اعتبارسنجی سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه انجام شد.روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان رشته‌های برنامه‌درسی و آموزش سواد اطلاعاتی شهر تهران در سال 1402 بودند که تعداد 16 نفر از خبرگان (طبق اصل اشباع نظری) با روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمّی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که 400 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با خبرگان و تکمیل پرسشنامه محقق‌ساخته توسط دانش‌آموزان بودند که شاخص‌های روانسنجی آنها تایید شد. داده‌ها با روش‌های کدگذاری و تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند.یافته‌ها: بر اساس یافته‌های کدگذاری مصاحبه‌ها برای سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان 40 مولفه در 7 بعد شامل دسترسی و بازیابی اطلاعات، ارزیابی اطلاعات، سازماندهی و ترکیب اطلاعات، ملاحظات اخلاقی اطلاعات، ارتباطات و اشتراک‌گذاری اطلاعات، عوامل شناختی یادگیری سواد اطلاعاتی و عوامل انگیزشی یادگیری سواد اطلاعاتی شناسایی شد. همچنین، نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که 13 مولفه توانستند 81 درصد و هر 40 مولفه توانستند 100 درصد واریانس سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان را تبیین کنند، بار عاملی هر 40 مولفه بالاتر از 70/0 بود و سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان بر هر 7 بعد و هر بعد بر مولفه‌های آن اثر مستقیم و معنادار داشت (001/0P). بنابراین، الگوی طراحی‌شده سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان دارای اعتبار مناسبی بود.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه جهت بهبود سواد اطلاعاتی در برنامه‌درسی دانش‌آموزان می‌توان زمینه را برای تحقق ابعاد و مولفه‌های شناسایی‌شده فراهم کرد.
